DİVAN ŞİİR GELENEĞİ-DİVAN EDEBİYATI

 

DİVAN ŞİİR GELENEĞİ

 

Günümüzde 'Eski Türk Edebiyatı' ,'Klasik Türk Edebiyatı', olarak bilinen bu edebiyat Anadolu Selçukluları, beylikler ve Osmanlı gibi  devirlere ait olan 'Halk' ve 'Teke Edebiyatı' dışında da edebi anlayış ile  oluşturulan edebiyatı ifade eder.

İslami dönem İslam edebiyatı ve Doğu Türk edebiyatının etkisiyle bu edebiyat her yönüyle tezahür etti. 13.Yüzyılın sonunda, Osmanlı döneminde Anadolu'da doğan usta şair ve yazarlarDevletin gerileme döneminde bile kültürel ve ekonomik gelişmeye paralel olarak gelişimini sürdürmüş, şiir ve düzyazıda mükemmel bir örnek oluşturmaya devam etmiş, her sanat akımı gibi tarihe dönüşmüş bir edebiyattır. Yüzyılın ortalarından beri mükemmelliğe ulaşan, bir edebiyattır.

 

Divan Şiirinin Genel Özellikleri

·        Bu dönemin şairlerinin her birinin şiirlerini topladıkları "Divan" adlı kitapçığı vardır. Her şairin divanı olduğu için divan edebiyatını ifade etmek daha yaygındır.

·        Divan şiirinin temaları çok sınırlıdır: İslam mitolojisi, klasik aşk hikayeleri, kadınlar, şarap, din ve tasavvufla ilgili konular ve belli felsefi fikirler en çok işlenen konulardır.

 

·        Divan şiirinde toplumun sorunları nadiren yer alır; şairler bazen bireysel sorunlarını dile getirir.

 

·        Divan şiirinin dili Osmanlıcadır. Osmanlıca;Türkçe,Arapça ve Farsça  kelimelerin karışımından oluşan bir dildir. Türkçe kelimelerin yaygın olarak kullanıldığı Divan şiirinde özellikle 16. yüzyıldan sonra dil çok zorlaştı

 

·        Divan şiirinin konuların aşkın ön plana çıktığını görebilmekteyiz. Aşk kavramı, mutlak zaman gücü sistemine ve Sufi düşüncesine dayanır. Sevgili, her şeye gücü yeten, zalim, sadakatsiz;sevgili mutsuz. Şairler daha platonik bir aşk kavramını benimsemişlerdir.

 

·        Divan şiirinde kaderci dünya görüşü hakimdir. Şairler dünyanın geçici olduğundan, şans kaybından, zamanın kötülüğünden şikayet eder.