NEDİM DİVANI-O tıflı gör ne kıyâmet nigâr olur giderek

 NEDİM DİVANI

BEYİTLER VE ÇEVİRİLERİ-ŞERHLERİ

1)  O tıflı gör ne kıyâmet nigâr olur
giderek

Hırâmı düşmen-i sabr u karâr olur
giderek.

ÇEVİRİ: Düşmandan bela  görünce giderek kararlı  olur

nazlı sevgiliyi görünce  giderek sabırlı olur.

ŞERHİ:Aşık düşmandan gelen belalara karşı her zaman kararlı olur asla kararından vazgeçmez, aşık bela musibet gördükçe her bela gördükçe giderek kararlı olur. Sevgiliyi gördükçe içinde yanan aşkıyla sabreder. Sevgilin aşk ateşiyle sabreder.

2) Koyun şarâb-ı mahabbetle kendüden gitsin

Zaman gelir bu gönül hûş-yâr olur giderek

ÇEVİRİ: Bırakın, bu gönül muhabbet
şarabıyla kendinden geçsin; çünkü nasıl olsa, yavaş yavaş onun da aklı başına
gelecektir

ŞERHİ:Nedimi bu beyitinde muhabbeti şaraba
benzeterek gönlünün kendisinden geçmesine müsaade edilmesini istemektedir. Elbet bir gün o aklını başına toplayacak ve aşkından vazgeçecek.

3) Tarîk-ı aşkda pâ-mâl-i sâlikân ol kim

Bir iki nakş-ı kadem reh-güzâr olur
giderek

ÇEVİRİ:Aşk yolunda, bu yolda gidenlerin ayakları altına seril ki, bir iki ayak
izi derken, orası herkesin gelip geçtiği bir yol haline gelir

ŞERHİ:Yola giren demek olan sâlik kelimesi, bilhassa tasavvufta kullanılan bir
tabirdir ki, bir tarikate yeni giren derviş, mürit manasına gelir. Nedim
de  bu beyitinde,Hakikî âşıkların ayakları altına düşecek kadar
alçak gönüllülük gösterenler bu yolda feyiz bulurlar.” diyor.

4.Hayâl-i serv-i kadinle kalır giderse bu
eşk

Fezâ-yı sînede bir cûybâr olur giderek

 

ÇEVİRİ: Bu gözyaşları Selvi boynunu sadece
tahayyül etmekte kalacaksa

Zaman gelir ki göğsümün boşluğunda
bir ırmak olur.

ŞERHİ: Sevgilinin
Selvi gibi uzun boyunu hayal ettikçe âşığın gözyaşları giderek göğsünde bir
ırmak oluşturacaktır. Hayal gözde dolaşır ve büyüler, daha başka bir şey göze
gözükmez. Ayrılık acısı ile gözlerinden seller gibi yaş akıtan âşık geceleri
uyuyamaz

5) Geçen bu duzah-ı endûhdan selâmetle

Behişte her kademinde düçâr olur giderek

 

ÇEVİRİ :Cennete tasasında selametle geçerek
gidilir

Cehennemde ise her adımda düşen
olur

 

ŞERHİ:Kalbî saf temiz
günahı az olanlar ,Cennet ehli olanlar sırat köprüsünden düşmeden sağ salim
rahatlıkla geçebileceğini ,ama günahkar olan cehenneme gideceğini ve sırat köprüsünden geçerken her kim adım attıkça düşeceğini, ilerleyemeyeceğini dile
getirmiştir. 

6)  Olursa pey-rev o çâpük-süvâr-ı nazma Nedîm

Semend-i tab‘ı aceb râhvâr olur giderek

 

ÇEVİRİ :Ey nedim iyi at
süren olursa izinden git

Süratlı at acaba  güç ile sarsmadan düzenli  gidilir mi 

ŞERHİ: Aslında at olarak buradan maneviyattan bahseder ,iyi at süren derken
kalbi imanla dolu olanları cihata gidenlerin izinden olmasını anlatır. Maneviyatı yüksek olanın, mürit olurken derviş yolunda zorluk çekerken nefse yenik düşmeden nefsi yenip o yoldan tereddütte düşülmeyeceğini
bildirmiştir.